ondernemers

Stilzwijgen over actuele veiligheid omstreden aanmaakblokjesfabriek Oisterwijk


Drie maanden na de enorme brand is er nog geen duidelijkheid over hoe de fabrikant de veiligheid van productie en opslag van de aanmaakblokjes kan garanderen. Zowel directie als gemeente hullen zich over deze vragen in stilzwijgen. Ook het uitgebreide onderzoek geeft daar geen antwoorden op.

De onderzoekers geven aan dat de fabrikant nader onderzoek moet (laten) doen naar het productieproces, om te komen tot een vorm waarbij geen broei kan ontstaan. Voorkomen is beter dan genezen, maar ondertussen gaat de productie en opslag door en grijpen gemeente en omgevingsdienst niet in.

Gemeente

Een enorme vuurzee trekt uit de opslaghal met aanmaakblokjes (Foto: Toby de Kort).

Niet wetende dat het onderzoek bij de gemeente al op de plank lag, werden vorige week opnieuw vragen gesteld aan de gemeente over de situatie bij de aanmaakblokjesfabriek. Dit uitgaande dat er twee maanden na de brand toch ergens informatie zou mogen zijn, om zowel naastgelegen bedrijven als buurtbewoners te voorzien van uitleg. Enkele dagen later volgt een gemeentelijk persbericht over de Fire -Up aanmaakblokjesfabriek, met daarbij een verwijzing naar een onderzoeksverslag. Helaas over de actuele situatie, de actuele veiligheid tijdens productie, vervoer en opslag, geen antwoord.

Onderzoek

Uit het onderzoek (lees het hier volledige rapport) komt samengevat naar voren dat de grondstoffen die Fire Up gebruikt op zichzelf niet gevaarlijk zijn. Bij het samenvoegen van die grondstoffen in het productieproces, kan bij het afkoelen/ drogen wel broei ontstaan. Iets wat ook bij eerdere branden de oorzaak bleek; fabrikant en gemeente zijn daarvan op de hoogte. Er werd vanwege die eerdere branden in de nieuwe (nu afgebrande) fabriek een speciale opslag gerealiseerd. In die opslaghal werd een speciale blusvoorziening aangebracht en was er actieve bewaking; meerdere keren per dag werd de temperatuur gemeten, zodat bij eventuele broei ingegrepen kon worden.

Cilinders liggen los in de kast; het blussysteem werkt niet afdoende (Bron: Onderzoeksraport Kappetijn)

Gebrek blussysteem

Uit het onderzoek blijkt dat ook nu naar alle waarschijnlijkheid broei in het droogproces de oorzaak is geweest. Daarbij concluderen de onderzoekers dat de blusinstallatie niet volledig heeft gefunctioneerd, vanwege ontbrekende (niet geïnstalleerde) onderdelen. Deze onderdelen (cilinders) hadden de luiken van het dak moeten openen, maar ze lagen los in een kast. Bij het testen en de periodieke controle waren die onderdelen niet meegenomen.

Toen de installatie werd geactiveerd, heeft dit ervoor gezorgd dat het ogenschijnlijk leek dat de brand geblust was (schuim kwam onder de deuren uit lopen) maar zoals later zou blijken was dit slechts schijn. De onderzoekers stellen tevens vraagtekens over de effectiviteit van dit blussysteem, bij het gebruik van opgestapelde broeiende aanmaakblokjes.

Een tweede cruciaal gebrek blijkt de elektronische aansturing van de grote roldeuren te zijn, waardoor een deur open kon ondanks dat die gesloten had moeten blijven. Vanwege zuurstof via deze open deur, en de nog niet gebluste gestapelde aanmaakblokjes, werd de brand oncontroleerbaar.

Bluswerk

Bij dergelijke broei van in een hal of container opgestapeld product, was eerder al gebleken dat het constateren van een eventuele brand, en ook het blussen haast onmogelijk is. Ook bij de laatste brand bleek dit het geval. De warmte in de kern van een grote stapel aanmaakblokjes is moeilijk te meten. Bij een geconstateerde broei/ brand moeten de aanmaakblokjes uit elkaar worden getrokken om met bluswater bij de brandhaard te komen. Een haast onmogelijke opgave voor de brandweer.

Voorkomen!

Brandweer blijft paraat en zorgt zo nodig voor afblussen van aanmaakblokjes tijdens de sloop van de opslaghal. (Foto: Joris van der Pijll).

De onderzoekers komen met een aantal aanbevelingen richting fabrikant en gemeente over onder andere: voorschriften, het bedrijfsnoodplan en de mogelijkheden van de brandweer, een actieve open communicatie en een eventueel benodigde aanvullende bluswatervoorziening. Wellicht is de meest belangrijke: Onderzoek de samenstelling en het productieproces om herhaling van broei te voorkomen. De directie van Fire-Up geeft in reactie op het onderzoeksrapport aan: ‘Fire-Up International BV neemt de aan haar gerichte aanbevelingen over en gaat hiermee, voor zover dat nog niet is gebeurd, aan de slag. Bovendien doen wij zelf ook nader onderzoek naar het ontstaan van de brand en op welke wijze de veiligheid verder kan worden verbeterd.’

Nu actueel

Na de brand in de opslaghal is de fabrikant doorgegaan met de productie. De producten worden volgens de fabrikant direct daarna met vrachtwagens vervoerd en elders opgeslagen. Kan die broei en vervolgens brand daar niet ook ontstaan? Kort na het hervatten van de productie en ook vorige week is aan zowel de fabrikant als de gemeente gevraagd waar, en hoe dit alles nu veilig kan. Ook omwonenden vragen zich dit af; destijds en ook deze week na het onderzoek. Nu het onderzoek is afgerond – en onderzoekers adviseren het productieproces alsmede de veiligheidssystemen aan te passen om nieuwe branden te voorkomen – is opnieuw de vraag waarom men in afwachting van die onderzoeken en aanpassingen door gaat/ mag gaan met de productie, het vervoer en de opslag. Zowel gemeente als fabrikant geven daar inhoudelijk geen uitsluitsel over.

Niet bekend is gemaakt of en hoe men het productieproces heeft aangepast om broei te voorkomen, hoe de veiligheid in de productiehal is gegarandeerd, noch wat er gedaan wordt aan brandrisico tijdens transport. Onbekend is waar en met welke veiligheidsvoorzieningen de opslag wordt gerealiseerd. Dat laatste kan van belang zijn voor omwonenden en naastgelegen bedrijven; belanghebbenden hebben immers recht te weten of hun omgeving veilig is, en recht daar indien gewenst bezwaar op te maken.

Update: Locatie bekend; brandgevaar in Oisterwijk zover bekend nog aanwezig (klik)

Klik en lees hier meer berichten over de aanmaakblokjesfabriek in Oisterwijk