themake

Ierse folklegende met begeleider van Youp van ’t Hek bij GUO in Tiliander Oisterwijk


Een selectie uit de fine fleur van de Ierse folkscene verzamelt zich in juni 2022 op het podium van een uitverkocht Vicar Street. Aanleiding: een feestelijk concert rond levende folklegende Andy Ivine. Die viert er namelijk zijn 80ste verjaardag. En hoe kan dat beter dan met een feestelijk concert in hartje Dublin te midden van ‘friends through music’? Onder hen zijn Nederlandse gabber Rens van der Zalm, van beroep: snarenfluisteraar. Die kennen we van Fungus, Wolverlei, Frank Boeijen, Youp van ’t Hek en nog veel meer.

Graag maakt Rens zich op zondag 23 april even vrij van Youpie’s afscheidstournee om er met Andy exclusief bij GUO-concerten Groeten Uit Oisterwijk in Cultuurcentrum Tiliander nog maar ‘ns een feestelijk duo-concert achteraan te plakken. Het duo trapt af om 15:00u, GUO opent haar zaalkassa om 14:00u, maar liefhebbers reserveren al GUO tickets hier (klik).

Nou ja, feestelijk: daarvoor heeft Andy (en anders Rens wel) teveel engagement. En dat ‘even vrij maken’ mag ook wel achterwege blijven: bij Andy’s vorige GUO-concerten troffen we Rens met regelmaat tussen het publiek. Een enkele keer speelde hij zelfs spontaan even mee. Maar wie het onorthodoxe snarengegoochel van Andy Irvine langer wil bijbenen, moet zich er stevig in vastbijten. Ja, zelfs als je Rens van der Zalm heet.

The Dubliners

Andy Irvine & Rens van der Zalm

Het scheelde overigens niet veel of Andy Irvine had een andere podiumkoers gevaren. Als tiener jaagt hij de acteersuccessen van zijn moeder na. Hij gaat overstag wanneer hij begin jaren zestig muzikanten als The Dubliners zich ongeremd ziet uitleven tijdens pubsessies. Die blijken een dankbare voedingsbodem om zijn ontwikkeling als muzikant op gang te trekken. Een eerste succes komt hem aanwaaien wanneer hij zich mid sixties settelt in Sweeney’s Men. Sindsdien rijgt hij de hoogtepunten aaneen.

In supergroep Planxty zet hij in de seventies de standaard voor de opleving van de Iers-Keltische folktraditie. Vanaf de eighties trekt hij door met pan-Europese cross-over in Mozaïk en met een verzameling Ierse coryfeeën in Patrick Street en –decennia later- Usher’s Island. Tussen de bedrijven door zwermt hij uit als vrijbuitend troubadour, veelal alleen, soms in gezelschap. Van de Britse eilanden naar Noord- en Zuid-Amerika, met doorsteek over het Europese continent naar Japan en via Oceanië weer terug langs af. En dat al zestig jaar.

Zijn handelsmerken: prettig onvaste, emotioneel geladen vocalen en onnavolgbaar inventieve, delicate interpretaties op bouzouki, mandoline, mandola en mondharmonica. (En draailier, hoewel het lang geleden is dat hij daarmee naar buiten trad). Een uitpuilende koffer met zich meezeulend van waaruit hij een onuitputtelijk traditioneel en eigentijds Iers repertoire opdiept.

Uitstapjes
Soms stapt hij uit, bijvoorbeeld naar Woody Guthrie, aanstichter van de Amerikaanse sixtiesfolk. Een emigrantsong van Ierse bannelingen in Australië. Een protestsong van een Griekse singer-songwriter. Een Balkan-dansdeun, opgesnoven tijdens zijn rondzwervend muzikantenbestaan door Bulgarije en Roemenië. Ten tijde van Koude Oorlog en IJzeren Gordijn welteverstaan, als sixties-stuip, tegen de heersende Westerse moraal, in letter en geest. Alles voor de muziek.

Met ‘friends through music’ viert hij in 2012 zijn 70ste verjaardag, toen ook al in Vicar Street Dublin: twee uitverkochte concerten, vereeuwigd op cd en dvd. Met acht uitverkochte concerten in eigen land viert hij in 2017 de 40ste verjaardag van zijn iconische duo-album met Paul Brady. Kort voor zijn GUO-concert in 2018, ontvangt hij in oktober een Lifetime Achievement Award, beklonken met liveconcert, uitgezonden door Ierse nationale radio- en tv-omroep RTE. Ook hierin schittert hij te midden van bevriende gastmuzikanten, Rens van der Zalm inbegrepen. En in juni 2022 herhaalt deze geschiedenis zich dus ter opluistering van zijn 80ste verjaardag.

De 80-jarige Andy Irvine boogt met zijn zestig muzikantentropenjaren op een resem aandelen in de opperste Ierse en pan-Europese dreamteams. Met ragfijne rode draad weeft hij vakkundig en toegewijd voort aan zijn Ierse storytelling songs. Nog altijd toert hij als solist of met muziekvrienden de wereld rond, zoals nu over het Europese continent. En weer strijkt hij neer bij GUO, die nooit turft, maar voor de tiende keer minstens. Geen artiest in haar 45 jarig bestaan die vaker op haar GUO-podium is verschenen, zij het ditmaal dus exclusief voor een duo-concert met Rens van der Zalm. En zo krijgt dit zoveelste concert van Andy Irvine bij GUO dan toch nog een primeur.