Oekraïense vluchtelingen brengen nieuwe inzichten bij opvang AZC Oisterwijk (Vooraf)

Donderdagavond werd de raad bijgepraat over de voortgang op het AZC en de toekomstige ontwikkelingen van onder andere de beoogde nieuwbouw. Opvallen is dat daarbij ook vragen over en ervaringen van de opvang van Oekraïense vluchtelingen werd meegenomen. En meteen ook viel op dat er aanmerkelijke verschillen zijn in die opvang; iets wat ook onze redactie afgelopen weken al heeft ervaren.

Het gesprek met de gemeenteraad werd donderdag gevoerd met de locatiemanager van het COA, en betreft de opvang op het AZC en camping De Reebok. Verschillende keren kwamen er echter ook vragen over de opvang van Oekraïense vluchtelingen en hun kinderen. Ook werd onder andere door burgemeester Hans Janssen opgemerkt dat er verschillen zijn met de opvang van Oekraïense vluchtelingen, en dat daarvan nu al geleerd kan worden.

Nieuwbouw

Het verouderde AZC in Oisterwijk (Bron; Google Maps)

Het belangrijkste praktische onderwerp van deze ontmoeting, betreft de beoogde nieuwbouw van het AZC. De asielzoekers, veelal vergunninghouders of mensen met een hoge kans daarop, verblijven 4 tot 5 maanden op het AZC, in sterk verouderde bebouwing. Op dit moment is het COA een onderzoek gestart naar de omgeving en het pakket van eisen. Ook kijkt het COA naar mogelijkheden tot een maatschappelijke meerwaarde: Bedrijvig en levendig, in het groen en flexibel wonen. Het doel is begin volgend jaar alle onderzoeken klaar te hebben voor aanbesteding naar een architect, vervolgens aannemer en dan zou er vanaf medio 2024 gebouwd kunnen gaan worden. Die bouw zou dan, als alles voorspoedig verloopt, in 2025 klaar kunnen zijn.

Ondertussen is het belangrijk te blijven voorzien in onder andere sportfaciliteiten, ontwikkeling van jeugd en integratie naar werk en woonomgeving. Het zijn kort samengevat enkele onderwerpen waar positief op werd gereageerd. Ook was men positief over de samenstelling van de bewoners; voor het overgrote deel zijn dat gezinnen met ofwel een vergunning, ofwel een goede kans daarop.

Onderwijs

Voor het toegenomen aantal kinderen onder de vluchtelingen – er worden op het AZC en De Reebok hoofdzakelijk gezinnen opgevangen – is een tijdelijke uitbreiding voorzien op het AZC van twee units, met nog ruimte voor een derde. Bij de nieuwbouw zal straks rekening worden gehouden met flexibele ruimten, omdat men bij het COA heeft ervaren dat de behoefte aan dergelijke voorzieningen varieert, afhankelijk van de instroom. Van de Oekraïense vluchtelingen gaat een deel naar scholen in de wijk, in de klas met buurtkinderen, die van elkaar leren en samen spelen. Een onderwerp waar onze redactie later (zie onder) uitgebreid op terug komt.

Werk

Burgemeester Janssen merkte tijdens deze vergadering op, dat hij bij de Oekraïense vluchtelingen in Moergestel zag, dat die samen de opvang en praktische zaken veelal zelf regelen. ‘We gaan te weinig uit van wat vluchtelingen zelf kunnen’. Ook is volgens hem 90% van de ouders aan het werk (daar is toestemming voor); iets wat asielzoekers zo lang ze nog geen verblijfsvergunning hebben niet mogen. Het COA is voor statushouders (asielzoekers met een verblijfsvergunning) wel actief om hen met werk en integratie te helpen. Janssen gaf aan, na de ervaringen met Oekraïense vluchtelingen, om middels een proefperiode te starten om asielzoekers wel te kunnen laten werken, ondanks dat ze nog geen vergunning hebben. Een dergelijke pilot zal in overleg moeten met het COA en de landelijke overheid, aangezien de wet dit nu nog niet toestaat. Wordt vast en zeker vervolgd…

Onderzoek met werkbeurs

Begin deze maand is onze redactie gestart met een aantal gesprekken over en bezoeken aan alle vijf de opvanglocaties voor vluchtelingen in onze gemeente. Vijf locaties, opvang voor diverse doelgroepen voor korte en lange termijn. Stichting Matchingfonds De Coöperatie heeft recent aan Oisterwijk Nieuws een werkbeurs toegekend om onderzoek te doen naar en te publiceren over de kwaliteit van en leefomstandigheden op de (nood)opvanglocaties voor vluchtelingen binnen de gemeente Oisterwijk.

Oisterwijk biedt vijf verschillende vormen van vluchtelingenopvang (Morgenrood, Klein Oisterwijk, Reebok, voormalig Klooster, AZC). Deze zijn bestemd voor reguliere asielzoekers (met wens tot verblijfsvergunning) en vluchtelingen uit Oekraïne (met vooralsnog wens tot terugkeer). De locaties zijn zowel voor langere als tijdelijke opvang opgericht. Deze diversiteit aan locaties binnen onze gemeente en de diversiteit aan mensen met verschillende afkomst, alsmede wettelijke en praktische regelingen, biedt een unieke kans om de verschillende vormen van opvang nader te bestuderen.

Mogelijk dat hier veranderingen uit voort komen om de opvang van vluchtelingen, hun integratie en het draagvlak in de samenleving te verbeteren. Wij verwachten hier komende maanden meer over te publiceren, na afronding van alle gesprekken en bezoeken.

Deze serie is gebaseerd op/ met dank aan:

Locatiebezoek Reebok Oisterwijk

Locatiebezoek Klooster Moergestel

Locatiebezoek AZC Oisterwijk

Locatiebezoek Klein Oisterwijk

Moeder, vluchtelinge uit Oekraïene, bewoonster Klooster Moergestel

Vader en Moeder, vluchtelingen uit Iran, bewoners AZC Oisterwijk

Projectleiders en vrijwilligers locatie Klooster Moergestel

Projectleiders en directie locatie Klein Oisterwijk

Leerkracht basisschool locatie AZC

Leerkracht voortgezet onderwijs

Manager AZC Oisterwijk (COA)