Oisterwijks ‘Moerdijkje’ deel 2: Raad schuift en zorgt voor langer onzekerheid

Gaat de gemeente(raad) kansen zien en de regie pakken?

Enkele uren voordat de gemeenteraad donderdag zou vergaderen over de toekomst van de industrie op bedrijventerrein Kerkhoven, kwam het Brabants Dagblad met een bericht over de mogelijke verhuizing van Unilin, voorheen Opstalan. Het bedrijf ziet de vraag naar hun producten afnemen. De raad zag meteen kansen, en besloot besluiten over het hoofdpijndossier – van door de gemeente direct naast elkaar gerealiseerde woningen en industrie – op te schuiven naar volgend jaar. Ondernemers en bewoners blijven hiermee nog langer in onzekerheid.

Spagaat

Op bedrijventerrein Kerkhoven – van oudsher gelegen naast het ooit florerende KVL – staan bedrijven met zware industrie. Direct daarnaast zijn op het voormalige KVL terrein woningen gebouwd. De gemeente had het idee (meer was het volgens hen niet) om de industrie te laten verhuizen, maar heeft dat idee niet vastgelegd, niet geborgd, en niet gefaciliteerd. Een deel van de daar gevestigde bedrijven kan nergens heen, en er is ook geen financiële vergoeding voor verhuizing. De nieuwe bewoners hadden er op gerekend dat deze bedrijven weg zouden gaan; de ondernemers van deze bedrijven rekenen erop dat zij in hun eigendom hun jarenlange activiteiten mogen voortzetten. Ofwel, een stevige spagaat, waar de gemeente een oplossing voor wil (en mogelijk ook moet) bieden: Een ‘Moerdijkje’. 

Kosten

De vraag of, en zo ja wie een dergelijke verhuizing van bedrijven gaat betalen stond hierbij al open. Met het donderdag geopperde idee die verhuizing alsnog te realiseren naar (mogelijk) vrij te komen delen van het Unilin terrein blijft ook die vraag nog onbeantwoord. Immers, een onderneming verhuizen, daartoe elders ruimte (ver)bouwen, de oude bedrijfspanden opkopen om het te slopen, de grond te saneren, en er vervolgens ook een gewenste groenstrook (bufferzone) aan te brengen, is geen goedkope oplossing. De rekening kaan niet neergelegd worden bij die ondernemers, die hebben hier immers niet om gevraagd. Zou dit aan de nieuwe bewoners worden berekend, worden die woningen onbetaalbaar. Moet de gemeenschap hier dan voor opdraaien? Het is een dilemma waar de raad zich toch echt een keer over moet buigen.

Regie

Unilin gaat mogelijk weg uit Oisterwijk. Zeker is dat nog niet. De grote vraag die de raad ook voorgeschoteld krijgt, is of een gemeente kan en moet bouwen op het al of niet vertrekken van bedrijven. Net als het rekenen op een projectontwikkelaar voor woningbouw (die zegt bedrijven op te kopen en daar 250 woningen te gaan bouwen, vervolgens dat niet voor elkaar krijgt en failliet gaat) biedt ook een keuze van een bedrijf veel onzekerheid (het al of niet vertrekken van bedrijven, en de al of niet welwillendheid van die bedrijven om hun pand en terrein te verkopen, tegen welke prijs en aan wie). Laat de gemeente(raad) deze mogelijke toekomstige oplossing opnieuw aan ‘de markt’ over, met alle jarenlange onzekerheden die daarbij komen kijken? Of neemt de gemeente(raad) verantwoordelijkheid en investeert deze een aantal miljoenen met de aankoop en herbestemming van deze industrie, inclusief het bijkomende risico op een miljoenenstrop?

Onzekerheid

Er zijn nog veel vragen, en daarbij komt ook de onzekerheid. Ga je als ondernemer wachten met je geplande verbouwing? Staat je bedrijf stil omdat je vanwege de onduidelijkheid nog niet kan investeren? Of ga je net als enkele andere ondernemers gewoon door met je bedrijfsplannen? Dat laatste zorgt dan weer dat verhuizen (en de kosten daarvan) steeds hoger worden. Het idee om de situatie te laten zoals die is, en de bedrijven te dwingen hun activiteiten te beperken tot een lagere industriële categorie zoals dat donderdagavond voorlag in de raad, is voorlopig niet aan de orde. Zou de gemeenteraad tot dat besluit overgaan, kunnen er zeker bezwaren, rechtszaken en schadeclaims verwacht worden. Vanuit de ondernemers is duidelijk aangegeven dat zij niet meekunnen in deze ‘oplossing’.

Kapers

Volgens de gemeente is er een tekort aan industrieterreinen in Oisterwijk. Als dat inderdaad zo is, zal niemand vreemd opkijken als er voor het (mogelijk) te vertrekken Unilin al kapers op de kust zijn. Grote zich snel ontwikkelende ondernemingen kunnen een uitbreiding vast goed gebruiken. Mogelijk dat de gemeente om dit te voorkomen een voorkeursrecht plaatst, waarmee deze het recht krijgt als eerste een koop te sluiten. Een dergelijk besluit kan alleen genomen worden als er een zwaarwegend algemeen belang is.