themake

Woningnood in Oisterwijk: Gemeenteraad is aan Zet!


Dat er woningnood heerst is een feit. De vraag was: Hoe lossen we dat op? En vooral ook: Wie? In dit voorlopig laatste deel van de serie ‘Woningnood in Oisterwijk’ brengen we een samenvatting en eindconclusie op deze vragen.

door Joris van der Pijll

Geschikte woonruimte is een eerste levensbehoefte! Door hogere koop- en huurprijzen, en een tekort aan woningen, vallen met name mensen met een laag inkomen buiten de boot. Duidelijk is dat het in deze serie gaat om mensen die zelf niet in staat zijn een woonhuis te laten bouwen, of mee te doen in de enorme prijzen die momenteel gevraagd worden. Zonder hulp maken ze geen schijn van kans, en met die hulp in een groot aantal gevallen ook niet!

Wie?

De ‘Wie?’ vraag is daarmee snel beantwoord. De samenleving, het volk moet deze mensen helpen. Daarvoor is een gemeenteraad gekozen die dit volk vertegenwoordigt. Het is aan hen om het college (burgemeester en wethouders) opdracht te geven om te zorgen dat projectontwikkelaars en woningbouwcorporaties de juiste huizen bouwen, en met de juiste voorwaarden. Het is hun wettelijke plicht. Lukt dat niet, dan kan de gemeenteraad ook opdracht geven zelf huizen te laten bouwen, en die aan de woningzoekende beschikbaar te stellen. Eventuele verdiensten vloeien terug in een woonfonds.

Een voorbeeld van het concept van Studio L&R laat zien dat goedkoper bouwen kan.

Hoe?

Gebleken is dat het voorzien in woonruimte goedkoper kan. Voor de huurder is er een grotere behoefte aan kleine 1-2 persoons woonruimten; meer aantallen studio’s of kleinere appartementen op eenzelfde stuk grond dat door de gemeente goedkoop beschikbaar wordt gesteld. Met name jonge kopers hebben mogelijkheden met kleinere ‘af fabriek’ woningen die realiseerbaar zijn voor 170.000 euro. Betaalbare koop van gezinswoningen van rond de 210.000 euro kan via de door de gemeente ‘gesubsidieerde’ woningcorporatie met terugkoop garantie. Dit alles in combinatie met  antispeculatie, eigen woonplicht en/of verhuur met vergunningsplicht.

Sneller

Een van de mogelijkheden om ‘snelheid’ te behalen, is door de gemeentelijke capaciteit in te zetten op grote projecten. Ook dan duurt de realisatie van woningen nog 4-5 jaar, maar dat gaat dan wel met honderden tegelijk. Werken met standaard concepten, eventueel geheel of gedeeltelijk bouwen ‘af fabriek’, kan het bouwproces nog wat versnellen. Individuele bouw kost meer en duurt langer.

Ook dan is de achterstallige bouw en daarmee het tot onwerkbare hoogte opgelopen tekort niet zomaar ingehaald. Het duurt te lang; er moet tot die tijd een oplossing komen. Langer wachten op het gemeentelijk- en bouwproces is geen optie. Realisatie van woonruimten is nu nodig, en dat kan sneller in de vorm van tijdelijke woningen.

Voor wie?

Jongeren

Een van de belangrijkste doelgroepen die in het huidige aanbod niet of nauwelijks aan bod komen zijn de jongeren. Om alle doelgroepen gelijke kansen te bieden, mag daar een stevige aandacht naartoe gaan. Met nog 1500 woningen te realiseren, gaat het niet om een paar, maar om meerdere tientallen woningen per jaar die specifiek voor deze doelgroep gerealiseerd moeten worden. Daarbij ook met specifieke toewijzingsregels, want de huidige verdeling op inschrijfjaren werkt voor deze groep structureel en aantoonbaar niet.

Meer, snel en desnoods tijdelijk (Foto: MyBase)

Vergrijzing

Extra vergrijzing ontstaat door enerzijds import van ouderen, en tegelijk het uit noodzaak vertrekken van jongeren. Vertrokken inwoners krijgen hun kinderen elders, waardoor geboortecijfers in onze dorpen afnemen. Het  zorgt voor een meer eenzijdige samenleving met extra zorgkosten. Meer jeugd in de samenleving kan dat helpen voorkomen. Ook het soepeler toestaan van mantelzorgwoningen bij bestaande woningen kan hieraan bijdragen; al of niet in het begin tijdelijk bewoond door de kinderen.

Ouderen

Ook al is het aantrekken van meer ouderen niet gewenst; er is wel behoefte aan kleinere gelijkvloerse woningen voor ouderen. Om voor hen het leven makkelijker te maken, en ook in het geval zij een betaalbare gezinswoning huren. Deze vorm van doorstroom kan door een woningcorporatie actief gemotiveerd worden. Het zou dan moeten gaan om voor specifiek deze doelgroep te bouwen betaalbare gelijkvloerse woningen waarbij het voorzieningen niveau in en rond de nieuwe woning doorslaggevend is. Tegelijk zou nagedacht moeten worden hoe de instroom van ouderen uit andere gemeenten, en daarmee het onevenredig toenemen van de vergrijzing te voorkomen.

Vluchtelingen

Tijdelijke woningbouw of ombouw van leegstaande panden kan een oplossing zijn voor de toenemende aantallen statushouders (asielzoekers met een verblijfsvergunning). Net als de jeugd kunnen zij niet voldoende inschrijfjaren opbouwen voor een sociale huurwoning. Woonruimte zou aanvullend gerealiseerd kunnen worden bovenop het reguliere aanbod. Enerzijds omdat het reguliere aanbod te krap is; tegelijk om met de daarmee te vervallen voorrangsregeling afbreuk van draagvlak te voorkomen.

Arbeidsmigranten

Arbeidsmigranten, mensen die uit andere landen hier verblijven omdat ze hier tijdelijk werken, kunnen na het verrichten van hun werk terug naar het land van herkomst. Algemeen geaccepteerd is dat met name werkgevers voor een verblijfplaats zorgen. Voorkomen moet worden dat ze verblijven op campings of gebouwen die niet voor wonen geschikt zijn. Ook is ongewenst dat ondernemers hiertoe reguliere woningen opkopen. In Oisterwijk is hiervoor reeds beleid opgesteld. Belangrijk is dat beleid ook uit te voeren en te handhaven.

Gezinswoningen

Bouwen, bouwen, bouwen (Foto: Joris van der Pijll)

In onze dorpen staan relatief veel gezinswoningen. Een combinatie van maatregelen zou ervoor moeten zorgen dat de reeds beschikbare of nog te bouwen gezinswoningen ook werkelijk toekomen aan gezinnen. Dat is met name mogelijk als er voor de andere doelgroepen voldoende passende alternatieven zijn.

Aan zet

Binnenkort komt de Woonzorgvisie in de gemeenteraad aan bod. Deze en ook andere (toekomst)visies, alsmede de huidige prestatieafspraken met woningcorporaties, zijn nog weinig concreet over wat, waar en wanneer er werkelijk gebouwd gaat worden. Nodig zijn concrete bouwplannen, afspraken over te realiseren type woningen en bijpassende op doelgroep gerichte voorwaarden. Het is concreet nodig om én veel woningen te realiseren, én doelgroepen die minder aan bod komen kansen te bieden.

De gemeenteraad is aan zet!

 

Klik en lees meer artikelen over woningnood en de totstandkoming van deze artikelreeks.