Een dreigende ramp; zonder inkomen, maar met een stressvol juridisch gevecht. De jurist van een kwetsbare inwoner spreekt van afpersing, waarbij volgens hem ten onrechte de uitkering als strijdmiddel wordt ingezet. Gemeente Oisterwijk laat echter weten: ‘Wij nemen onze zorgplicht uiterst serieus.’

Vorige week werd door Remy Oteman, de jurist van een moeder met drie kinderen, een klacht ingediend bij de Rijksrecherche vanwege een ambtsmisdrijf. Deze aanklacht is ondertussen aangevuld en in behandeling gegeven aan de Hoofdofficier van Justitie. In navolging daarvan laat de jurist namens cliënt weten dat er nu sprake is van onrechtmatig minderen en een voornemen tot stopzetten van de uitkering.

Gevolg: Gezin met kinderen per direct in de financiële problemen. De bijstandsuitkering is al geen vetpot; met de korting van deze maand – er werd 214 euro minder overgemaakt – komt mevrouw direct onder het bestaansminimum. Voor komende maand staat 0,0 euro in de planning. Ook de vader heeft geen inkomen, dus waar dit gezin van moet gaan leven is vooralsnog een raadsel. Nog los van de stress en het onzekere, het uitzichtloze wat hiermee veroorzaakt wordt.

Gemeente
Bij de gemeente is men de laatste jaren veel bezig met maatwerkoplossingen. Daar waar regelgeving niet altijd de juiste mogelijkheden biedt om inwoners nuttig te helpen, kijkt de gemeente of er mogelijkheden zijn maatwerk te leveren. Dit kan soms met eenvoudige middelen extra kosten voorkomen. Wethouder Dion Dankers heeft deze week naar aanleiding van berichtgeving op onze website aan de gemeenteraad laten weten:

Het gemeentehuis van Oisterwijk (Foto: Joris van der Pijll)

‘Het college verbaast zich over de berichtgeving in dit vroege stadium van klachtbehandeling en herkent zich niet in de strafrechtelijke aantijgingen. Het college heeft inhoudelijk kennis genomen van de klacht. De klager is daarnaast gewezen op de mogelijkheid om naast de klacht ook bezwaar aan te tekenen. In de klachtprocedure is namelijk alleen dan ruimte om inhoudelijk op besluitvorming in te gaan, wanneer evident en zonder nader onderzoek blijkt dat de besluitvorming onrechtmatig was. Daarvan is in dit geval geen sprake. Het dossier betreft een kwetsbare inwoner, wij nemen onze zorgplicht uiterst serieus. Wij zullen de klacht en eventueel nog volgende bezwaar- en beroepsprocedures met de vereiste zorgvuldigheid behandelen. Op de uitkomst hiervan kunnen we niet vooruitlopen. Wij hebben vertrouwen in de deskundigheid van onze medewerkers.’

Informatieplicht
Gemeente Oisterwijk zou volgens de jurist informatie verwachten van de vrouw, die zij niet hoeft en ook niet kan geven. Oteman: ‘De gemeente vraagt informatie die men al heeft en bovendien van rechtswege niet relevant is voor de norm van haar uitkering.’ Volgens de informatieplicht die hoort bij haar uitkering moet de vrouw informatie over de verblijfsvergunning van haar man aan de gemeente overleggen. Dat kan echter pas als de IND de vergunningsaanvraag heeft verwerkt. ‘Het ligt echter aan de IND wanneer ze die kan overleggen, daar kan mevrouw niks aan doen.’ Wel heeft mevrouw de naam van de advocaat die de vergunningsaanvraag voor haar man verzorgt aan de gemeente gegeven, ‘daarmee heeft zij voldaan aan de informatieplicht.’

Afpersing
Mogelijk moet de gemeente binnenkort ook voor de man/ vader voorzien in een uitkering. Deze staat formeel nog ingeschreven in Italië. Werken mag de man niet zo lang er geen vergunning is, dus ook van hem is er geen inkomen voor het gezin. ‘Vermoedelijk wil men mevrouw beletten een gezin te gaan vormen met haar man, want het is maar de vraag hoelang het duurt voordat hij werk vindt om in eigen inkomen te voorzien en zet men daarom uit financiële motieven mevrouw zo onder druk. De gemeente perst mevrouw af met haar rechtmatige inkomen, terwijl de kinderen volgens het Europees recht (artikel 8 EVRM) wel recht hebben op gezinsleven met hun vader, evenals mevrouw met haar man.’ Het ‘waarom’ ontgaat de jurist verder volledig: ‘Er is duidelijk geen wettige grondslag voor een stopzetting of korting op haar uitkering.’

Bezwaar
Deze maand een korting, en voor volgende maand ligt er een voornemen de uitkering geheel stop te zetten. Bezwaar maken kan volgens de jurist pas na het formele besluit. ‘De gevolgen daarvan zijn desastreus. De termijnen van bezwaar en beroep zijn veel te lang, dat gaat het gezin niet redden zolang zonder inkomen.’ Het is een van de grootste problemen die ook werd gezien bij de toeslagenaffaire, en daarbij is het kleinduimpje tegen de reus; David tegen Goliath. De betrokkene komt zonder inkomen, er ontstaan schulden, het geeft stress en er ontstaan allerlei andere bijkomende problemen die achteraf hersteld moeten worden, als dat al kan. In redelijkheid en billijkheid, en sociaal bezien is dit een ramp.

De zorg voor kwetsbare inwoners, en zeker ook de zorg voor de twee kinderen en de baby, zouden altijd voor moeten gaan op juridisch getouwtrek. Hetgeen ons terugbrengt naar de gelukkig gedane toezegging van de gemeente: ‘Wij nemen onze zorgplicht uiterst serieus.’

Zodra er meer bekend is over bovenstaande, zullen wij hierover berichten…